Reşadiye sınıfı zırhlı savaş gemisi veya Reşadiye sınıfı dretnot, Osmanlı donanması için planlanan ve 1910'larda Birleşik Krallık'tan sipariş edilen iki adet dretnot savaş gemisinin sınıfıdır. Sınıfın tasarımı İngiliz King George V sınıfının tasarımına dayanmakta olup kapsamlı geliştirmeler yapılmıştır.
Gemilerde İngiliz gemileriyle aynı 13,5-inç (340 mm) ana batarya yer almakta, ikincil bataryalar ise 4-inç (100 mm) yerine 6-inç (150 mm) sınıfı toplardan oluşmaktadır. İlk gemi olan Reşadiye 1911'de kızağa konulmuş ve Ağustos 1914'te tamamlanmıştır.
Osmanlı donanması 1870'lerden itibaren padişahın donanmaya güvenmemesi, yeni gemiler için az miktarda sermaye ayrılması, mevcut gemilerin bakımsızlığı ve ciddi bir eğitim verilmemesinin sonucunda önemli oranda güç kaybetmişti.
Onyıllar süren dönem boyunca donanmayı modernize etmek için zaman zaman farklı projeler başlatıldı; 1890'larda ön dretnot Abdülkadir''i inşa etme girişimi ve donanmanın kötü durumunu ortaya koyan 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı sonrası yeni filo planları maddi kaynak sorunları sebebiyle sonuçlandırılamadı.
1909 sonrasında Osmanlı hükûmeti gücü artan Yunan donanmasına, özellikle de yeni zırhlı kruvazörleri Georgios Averof'a karşı koymak için yabancı tersanelerden savaş gemileri satın alma üzerine ciddi planlar yapmaya başladı.
Geçici bir çözüm olarak 1910 yılında Almanya'dan Brandenburg sınıfı iki zırhlı savaş gemisi satın alındı ve Barbaros Hayreddin ile Turgut Reis adları verilerek donanmaya katıldı.
Osmanlı hükûmeti 1911'in sonlarında satın almak için yeni gemiler aramaya başladı. Hükûmet ilk önce Armstrong Whitworth'la o dönemde Brezilya hükûmeti için inşa edilmekte olan Rio de Janerio ve Brezilya donanmasında göreve başlamış olan Minas Geraes gemilerini almak için temasa geçti.
Osmanlı hükûmeti bu temaslardan bir sonuç çıkmayınca Vickers firmasıyla iki yeni zırhlı savaş gemisinin inşası için görüşmeye başladı. Bu amaçla daha önce Osmanlı hükûmeti için donanma danışmanlığı yapan Douglas Gamble iki yeni tasarım hazırladı.
İlk tasarım Mehmed Reşad V adıyla 8 Haziran 1911'de sipariş edildi, geminin adı yapımı esnasında Reşadiye olarak değiştirildi. İkinci gemi ise Fatih Sultan Mehmed adıyla Nisan 1914'te sipariş edildi.
Reşadiye sınıfı gemilerin siparişi Osmanlı ve Yunan donanmaları arasında bir silahlanma yarışı başlattı.
Yunan donanması Osmanlılara cevap olarak 1912 yılında Salamis zırhlısını sipariş etti, bu durum Osmanlıların Rio de Janeiro'yu satın alma teklifini yenilemesine sebep oldu. Osmanlı hükûmeti gemiyi satın alarak Sultân Osmân-ı Evvel olarak adlandırmak üzere Ocak 1914'te İngilizlerle anlaşma imzaladı.
Yunan hükûmeti bunun üzerine Vasilefs Konstantinos olarak adlandırılacak ikinci bir zırhlı siparişi verdi; Osmanlılar ise karşılık olarak üçüncü bir zırhlıyı, Reşadiye sınıfının ikinci gemisi Fatih Sultan Mehmed'i sipariş etti.
Yorumlar
Yorum Gönder